Epoxy

Wat is epoxy?

Epoxy is een 2-componenten, thermohardende kunststof. De twee componenten bestaan uit component A, het basishars en component B, de verharder. Nadat je beide componenten gemengd hebt, ontstaat er een chemisch proces. Dit proces zorgt voor de uitharding van het epoxyhars.

Als je epoxyharsen gebruikt in combinatie met glasvezel of andere vezels, noemt men dit composieten. Gelamineerde of gegoten stukken epoxyhars en composieten zijn veel lichter van gewicht dan klassieke materialen zoals metaal, hout of aluminium.

Er bestaan verschillende types van epoxy’s.

Gietharsen
Het eerste type van epoxy’s dat we bespreken is het giethars. Hiermee kan je zowel glasheldere als ingekleurde gietingen realiseren. Je kan ook droge vulstoffen toevoegen aan epoxy giethars hierdoor krijg je een polymeerbeton. Polymeerbeton lijkt na uitharding op beton, maar is tot vier keer sterker dan klassiek beton. Binnen het aanbod van gietharsen bestaan zeer glasheldere harsen met verschillende harders. Door gebruik te maken van een snelle harder kan je best kleine gietingen realiseren. Met de langzaam uithardende harder kan je ook grote volumes in één keer opgieten. Belangrijk om weten is dat, tijdens het chemisch proces van uitharding, er warmteontwikkeling ontstaat. Dus als je met een snelle harder grotere volumes zou gieten, dan barst het geheel door de warmte uit elkaar.

Lamineerharsen
Een tweede type van epoxy’s zijn lamineerharsen. Dit type van epoxyhars dien je te verwerken in combinatie met vezels. Zo kan je gebruik maken van glasvezel, aramide (ook wel kevlar genoemd) of het hele sterke en stijve carbon (koolstofvezel). Door met deze versterkingsvezels meerdere lagen op elkaar te plaatsen verkrijg je een laminaat. Dit laminaat zorgt voor een uiterst licht, maar toch sterk geheel. Naast de standaard lamineerepoxy bestaan er tegenwoordig ook Bio Epoxy lamineerharsen. Deze zijn gemaakt van natuurlijke grondstoffen, zoals o.a. de schalen van de cashewnoot. De eigenschappen van deze biobased epoxy’s zijn in sommige gevallen zelfs beter dan de standaard varianten. Bio Epoxy kan je dan ook best toepassen in combinatie met natuurlijke vezels zoals vlasvezel of bazaltvezel.

Lijmen
Lijmen bestaan eveneens op basis van epoxy. Deze 2-componenten lijmen worden toegepast in verschillende sectoren, waaronder de bouw, de modelbouw en bij de productie van onderdelen van auto’s en boten. Dankzij de snelle uitharding en nadien de zeer goede waterbestendigheid, lenen epoxylijmen zich uitstekend voor structurele verbindingen. Een bijkomend voordeel zijn de chemische bestendigheid en de mechanische eigenschappen.

Verder worden epoxy’s ook toegepast als primer (hechtingslaag) of als coating. De unieke eigenschappen van epoxyhars bieden een uitstekende hechting op verschillende ondergronden zoals o.a. hout, beton, kunststoffen en metaal of aluminium. Deze primers bieden een prima onderlaag voor verschillende types van verven of laksystemen. Het gebruik van coatings vinden vooral in de offshore sector en de botenbouw hun toepassing. Hier zijn de slijtvastheid en de resistentie tegen meerdere chemische producten, de sterkste troeven.

Epoxyhars kopen

Epoxyharsen bestaan er in verschillende kwaliteiten en types. Laat je goed informeren over de verschillende types van hars en verharder die voor jou in aanmerking kunnen komen. Er bestaan harder systemen op basis van gevaarlijke en zelfs kankerverwekkende grondstoffen. Deze zijn veel goedkoper waardoor je je wellicht laat misleiden. De huidige en nieuwe generaties van epoxy systemen zijn biobased, wat wil zeggen dat de oorsprong van de grondstoffen op basis van natuurlijke grondstoffen is. In de meeste gevallen zijn epoxyharsen niet eens veel duurder.

Let bij de aankoop van je epoxyhars goed op het type van verpakking. Sommige verharders zijn vochtgevoelig en gaan hierdoor bloemen in de verpakking eens deze is geopend. Epoxyhars kan je dus eens geopend slechts beperkt bewaren. De houdbaarheid van de epoxyharsen is vrij lang, soms wel langer dan één jaar. Toch adviseren we je om de hoeveelheden te beperken tot deze die je voor je project effectief nodig hebt. Ook je verpakking heeft een grote invloed op de prijs. Dus als je een grote hoeveelheid moet gieten is het raadzaam om één grote verpakking te bestellen i.p.v. enkele kleinere. Bij extra grote hoeveelheden kan je best een prijsaanvraag doen.

Epoxy lijm

Vandaag de dag kunnen we ons nog weinig toepassingen voorstellen waarbij geen gebruik gemaakt wordt van lijm. Ook epoxylijmen vullen dit rijtje aan. Epoxylijmen worden onderverdeeld in 2-componenten lijmen en uv-uithardende lijmen. De uv-uithardende varianten zijn vooral geschikt voor het kleurloos verlijmen van glas hun toepassing. Dankzij de UV uitharding reageren deze lijmen binnen enkele seconden. Dit maakt grote en snelle productie ritmes mogelijk.

Voor de doe-het -zelver zijn er sneldrogende, vloeibare epoxy lijmen beschikbaar voor allerhande toepassingen. Deze gaan van het kleven van hout, metaal, kunststoffen en glas tot meer technische verbindingen van composietmaterialen of 3D geprinte objecten. Een nadeel van de meeste epoxylijmen is de eerder beperkte UV bestendigheid. Hierdoor zullen deze onder invloed van licht gaan verkleuren.

Naast deze lijmen bestaan er ook gevulde lijmen. Deze zijn verstevigd met minerale vulstoffen, aluminium poeder of metaal. Enkele types van de gevulde epoxy lijmen kan je zelfs onder water laten verharden. Ideaal dus om een lekkende leiding of gat mee te dichten.

Epoxy primer

Door het toepassen van een epoxy primer kan je epoxy hars toepassen op nagenoeg elke ondergrond. Naast de hechting op bvb. staal of metaal vormen deze primers een uitstekende bescherming tegen roestvorming. Dankzij de dampdichte eigenschap van een High Solid Epoxy Primer komt er geen water of waterdamp doorheen.

De meeste epoxy primers zijn een Direct To Surface ( DTS) oplossing. Dit wil zeggen dat, mits een goede voorbereiding, je rechtstreeks op de ondergrond kan werken. Er bestaan zelfs epoxy primers die toegepast kunnen worden op een vochtige ondergrond. Ideaal dus als voorbehandeling op een klamme muur of vloer in de kelder of garage. De meeste epoxy primers zijn beperkt UV-bestendig. Daarom werk je best af met een toplaag.

Epoxy primers zijn 2 componenten, waarvan je het hars (A component) en de verharder (B component) in de juiste verhouding bij elkaar moet roeren. Dan start het chemisch proces en dien je de aangemaakte hoeveelheid binnen de aangegeven verwerkingstijd te gebruiken. Naast het aanbrengen met een kwast of rol, kan een epoxy primer ook worden gespoten. Voor deze applicatie voeg je best een verdunner toe. Dit is geen tinner, maar een aangepaste verdunner die de kwaliteit van je epoxy primer niet aantast.

Tafel of tafelblad met epoxy giethars

Een tafel, tafelblad of werkblad opgieten met epoxy giethars is sinds de laatste jaren razend populair. Op Youtube, Instagram en andere sociale mediakanalen, vind je tal van video’s waar men tussen twee houten planken epoxy hars (ook wel resin genaamd) giet. Dit giethars is op basis van glashelder gietepoxy. Om speciale effecten, zoals marmer effect, water- of oceaaneffect te creëren, wordt gebruik gemaakt van kleurpigmenten. Vaak ook meerdere verschillende kleuren en zelfs glow in the dark effecten.

Aangezien epoxy hars een perfecte hechting heeft op hout, kan je hiermee fantastisch mooie combinaties vervaardigen. Houtdraaiers gieten voorwerpen zoals dennenappels of hout in en frezen of draaien dit nadien af. Zo ontstaan er unieke objecten. Ingieten van houten planken om zo tafels en tafelbladen mee te vervaardigen vinden gretig hun afname bij restaurants en interieurzaken.

Dankzij de enorme sterkte van de epoxy gietharsen zijn er nagenoeg geen beperkingen in de afmetingen die je hiermee kan gieten. Het enige nadeel zou de kostprijs kunnen zijn. Glasheldere gietharsen zijn namelijk mee van de duurste in hun soort. Het is van belang om het juiste volume te berekenen en je eerder bij een centimeter minder tevreden te stellen. Maar laat vooral je fantasie de vrije loop en wie weet maak jij wel een kunstobject dat uniek is in zijn soort.

Epoxy gieten kan je zelf

Epoxy gieten wordt steeds populairder. Vaak wordt ook de Amerikaans term epoxy resin of resin art gebruikt. Steeds meer en meer mensen gaan aan de slag om zelf kleine objecten op te gieten met epoxy hars. Dit kan gaan van het ingieten van kleine objecten, zoals bloemen, tot het opgieten van tafelbladen en creëren van riviertafels.

Niets in onmogelijk met het zelf gieten met epoxyhars. Je ontvangt 2 vloeibare producten, een hars, (A component) en de verharder (B component). Nadat je beide in de juiste mengverhouding bij elkaar hebt gemengd, start je gietproces. Op de etiketten of de technische fiche van je hars kan je de potlife (verwerkingstijd) raadplegen. Na het mengen is het chemisch proces gestart en onomkeerbaar.

In de meeste gevallen giet je eenvoudig je gemengde hoeveelheid epoxy uit en klaar. In de nieuwste generatie van epoxy gietharsen worden ontluchtingsadditieven toegevoegd. Hierdoor hoef je de gegoten epoxy niet meer met een gasbrander te ontluchten. Aangezien deze epoxy harsen waterdun en vloeibaar zijn, vloeien ze vlot en snel in alle hoeken en spleten. Je hoeft eigenlijk niets meer te doen. Enkel uitgieten en wachten tot deze laag is verhard.

Wat als je met je menging niet toekomt?
Geen nood, je maakt gewoon een nieuwe menging gereed en giet deze vervolgens bij of over je eerste gieting. Alles hard in één keer en als één geheel volledig uit. Deze 2-componenten epoxy’s hebben geen lucht of zuurstof nodig om uit te harden. Dus eventueel verwerken onder vacuüm of eenvoudig onder een plastiek zeil vormt geen probleem m.b.t. de uitharding van je epoxy hars.

Wat het inkleuren van je transparante epoxy giethars betreft, bestaan er verschillende kleurstoffen. Deze pigmenten kunnen een dekkende kleur bezorgen of translucent, waardoor deze nog licht doorlatend blijven. Je kan ook experimenteren met glow in the dark of fluoriserende pigmenten. Laat je fantasie de vrije loop en ontdek zelf de vele mogelijkheden met de epoxy giethars. Want epoxy gieten kan je beslist zelf en vraagt niet om enige ervaring. Heb je toch nog vragen, dan kan je steeds een wrokshop volgen. Daar krijg je altijd tips en tricks die je helpen bij jouw project.